dinsdag 7 februari 2017

OPS

Schildersbedrijf Klompenhouwer Schilders


Oplosmiddelen en OPS
Een brochure van FNV Bondgenoten over Organisch Psycho Syndroom

Wat zijn oplosmiddelen?

Oplosmiddelen zijn vluchtige (= makkelijk verdampende) stoffen waarin andere stoffen oplossen. Tolueen, benzeen, terpentine, xyleen, thinner, ether, aceton zijn voorbeelden van oplosmiddelen. Vanwege hun vluchtigheid en vetoplossend vermogen worden oplosmiddelen op grote schaal bij de reparatie van auto's gebruikt. Oplosmiddelen zitten in verven, lakken, lijmen etc. Ook worden ze gebruikt voor het reinigen of ontvetten van plaatwerk, metalen onderdelen, de spuitpistolen en ander gereedschap.

Oplosmiddelen komen bij gebruik op de werkplek vrij. De schadelijke dampen worden door de autospuiter of plaatwerker ingeademd of via de huid in het lichaam opgenomen. Ook verdwijnen ze via afzuiginstallaties en ventilatoren of via de vaste afvalstromen (lege verpakkingen etc.) naar het milieu. Voor het milieu zijn oplos-middelen ook schadelijk. Ze dragen bij aan smogvorming en aan de afbraak van de ozonlaag.

Kun je van oplosmiddelen ziek worden?

Oplosmiddelen hebben giftige (neurotoxische) eigenschappen. Eenmaal in het lichaam kunnen ze het zenuwstelsel beschadigen. De hersenen zijn het meest gevoelig voor oplosmiddelen. De klachten die mensen krijgen kunnen zich in verschillende gradaties voordoen. Een autospuiter die zonder adembescherming een keer in een ongeventileerde ruimte een auto heeft gespoten, kan last krijgen van misselijkheid, maagpijn, hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid of hartklopppingen. De acute vergiftiging verdwijnt weer nadat de autospuiter met dit werk is gestopt.

Als een autospuiter dagelijks teveel oplosmiddelen binnen krijgt, dan kan er blijvende en onherstelbare schade aan zijn zenuwstelsel ontstaan. Deskundigen spreken in dat geval van de ziekte OPS (organisch psycho syndroom). De daarbij behorende klachten zijn slaapstoornissen, concentratie-stoornissen, prikkelbaarheid, neerslachtigheid, vergeetachtigheid, je niet meer kunnen oriënteren, niet meer logisch kunnen denken en soms zelfs karakterveranderingen.

Inmiddels zijn er in Nederland zo'n 2.500 ernstige OPS-slachtoffers. Autospuiters, schilders, drukkers, vloerenleggers en tapijtlijmers behoren tot de risicogroepen. Bij elkaar zijn er ongeveer 500.000 werknemers die dagelijks met oplosmiddelen in aanraking komen.

Worden klachten serieus genomen?

Er bestaat nog steeds veel onbekendheid over de risico's van oplosmiddelen en over de ziekte OPS. Vaak worden de klachten van werknemers niet serieus genomen of worden ze aan andere oorzaken geweten dan aan slechte arbeidsomstandigheden (bijvoorbeeld depressiviteit). Werknemers die klachten hebben doen er goed aan om kontakt op te nemen met de bedrijfsarts of huisarts. Meestal heeft de bedrijfsarts een eigen spreekuur waar je naar toe kunt gaan. De bedrijfsarts of huisarts kan een werknemer voor nader onderzoek doorsturen naar één van de twee Solvent Teams in Nederland. De Solvent Teams zijn gespecialiseerd in het onderzoeken van klachten die door oplosmiddelen veroorzaakt worden. Na uitgebreid medisch onderzoek en onderzoek naar het arbeidsverleden wordt door een team van deskundigen beoordeeld of een werknemer OPS heeft.

Wat is de taak van de werkgever?

De ziekte OPS is helaas niet te genezen. Daarom is preventie van het grootste belang. Dit is op de eerste plaats de taak van de werkgever. Om te beginnen moet de werkgever de risico's van het werken met oplosmiddelen of met produkten die oplosmiddelen bevatten, in beeld brengen. Dit moet hij doen in het kader van een algehele Risico-inventarisatie en -evaluatie. Ook moeten er regelmatig (bijv. 1 keer per jaar) metingen gedaan worden naar de concentraties oplosmiddelen op de werkplek. Ten slotte moet de werkgever maatregelen treffen om de risico's te beperken of helemaal te voorkomen. Dat betekent bijvoorbeeld dat er goede ventilatie en afzuiging moet zijn.

Binnenkort worden door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid nieuwe voorschriften bekend gemaakt om zo veilig mogelijk met oplosmiddelen te werken in het Autoschadeherstelbedrijf: de vervangingsplicht en de beleidsregels. De Arbeidsinspectie ziet erop toe dat de bedrijven zich aan deze nieuwe voorschriften gaan houden.
Daarnaast krijgen de bedrijven binnenkort ook te maken met nieuwe milieu-voorschriften zoals het bijhouden van een boekhouding van het oplosmiddelengebruik en het overstappen op hoog rendement spuiten. En alle verfspuiters zullen een milieucertificaat moeten halen.

Wat kun je als werknemer doen?

Uiteraard ben je als werknemer verplicht om de veiligheidsvoorschriften in acht te nemen en eventueel persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Vraag in ieder geval altijd bij je werkgever om het veiligheidsinformatieblad van de leverancier. Op het veiligheidsinformatieblad staan de risico's van een produkt vermeld en staat welke persoonlijke beschermingsmiddelen er moeten worden gebruikt. Let er ook op of de ventilatie en afzuiging op jouw werkplek en in andere werkruimtes voldoende zijn. En of er voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen op jouw afdeling aanwezig zijn. Geef je klachten over de arbeidsomstandigheden door aan de Personeelsvertegenwoordiging (in bedrijven met minder dan 50 werknemers) of aan de Ondernemingsraad. En meldt ze in ieder geval ook op het werkoverleg.

Is vervanging van oplosmiddelen mogelijk?

De beste manier om aan preventie te doen is het vervangen van oplosmiddelen door alternatieve produkten die minder schadelijk zijn. Op een aantal plekken in het autoschadeherstelbedrijf wordt onderzoek gedaan naar en wordt praktijkervaring opgedaan met bijvoorbeeld watergedragen produkten.
FNV Bondgenoten vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk gestreefd wordt naar vervanging van oplosmiddelen. Oplosmiddelhoudende lakken kunnen vervangen worden door watergedragen laksystemen, oplosmiddelhoudende reinigers door oplosmiddelarme of plantaardige produkten etc. Echter, nog niet voor alle produkten zijn goede alternatieve op de markt beschikbaar. Daarom praat FNV Bondgenoten met de FOCWA, leveranciers en de overheid over het stimuleren van nieuwe produkten.







Geen opmerkingen:

Een reactie posten